Garnizoensplaats Ede en de Eerste Wereldoorlog


1899 - Legerplaats Harskamp
Op 4 december 1895 wordt het Beaumontgeweer van het Nederlandse leger vervangen door de Mannlicher M95. Dit nieuwe wapen heeft een vijfschots magazijn en een kaliber van 6,5 mm. De lading van de 6,5 mm-patroon bestaat uit rookarm kruit, in tegenstelling tot de Beaumontpatroon die met zwart kruit (buskruit) wordt geladen. De M95 schiet verder dan zijn voorgangers, waardoor er een nieuw groot schietterrein nodig is. Dit wordt gevonden op de woeste gronden bij Harskamp. Hier verrijst in 1899 het Infanterie Schietkamp (ISK). Het is de eerste permanente militaire aanwezigheid in de gemeente Ede.

1898 - Invoering dienstplicht
In 1898 voert Nederland de persoonlijke dienstplicht in en de Legerwet van 1901 maakt uitbreiding van het aantal kazernes noodzakelijk. Ede wordt een echte garnizoensplaats.


1906 - Intocht 11e regiment infanterie in Ede
1906 - Maurits- en de Johan Willem Frisokazerne
Vanaf 1 mei 1906 zijn er in Ede militairen gelegerd. Bij het station Ede-Wageningen worden in de Maurits- en de Johan Willem Frisokazerne het 10e en 11e Regiment Infanterie gehuisvest.

1909 - Van Essen- en Arthur Koolkazerne
In 1909 worden er kazernes gebouwd voor de Bereden Artillerie en Huzaren: de Van Essen- en Arthur Koolkazerne. Hier worden het 4e Regiment Artillerie en het 1e Regiment Huzaren gelegerd. Bij de kazernes worden stallen, opslagplaatsen en een rijloods gebouwd. In de Edese kazernes worden met name infanteristen en later artilleristen gehuisvest.

1914-1918 - Mobilisatie WO1
Gedurende de mobilisatiejaren 1914-1918 verblijven er zo'n vierduizend militairen met hun paarden en overig materieel in Ede. Het Veluwse dorp verandert hierdoor. Een loopgravenstelsel op de Edese Heide stamt nog uit die tijd.

Op 4 augustus 1914 viel Duitsland België binnen, zonder formele oorlogsverklaring. Al meteen na de inval komt de vluchtelingenstroom richting Nederland op gang. Op de Edese heide wordt daarom een groot Belgisch vluchtoord gebouwd. Circa vijfduizend Belgische Vluchtelingen vinden hier onderdak.